نقش ورزش در کاهش اسکیزوفرنی چیست؟ قبل از پاسخ بهتر است بدانیم فواید ورزش به خوبی تثبیت شده است و این فواید نه تنها شامل کاهش وزن و بهبود آمادگی قلبی عروقی، بلکه کاهش خطر مرگ و میر زودرس و زوال شناختی نیز می شود. ورزش همچنین این پتانسیل را دارد که از بروز چندین اختلال سلامت روان جلوگیری کند یا آن را به تاخیر بیندازد. مطالعات جدیدتر نشان داده اند که ورزش می تواند اثرات درمانی برای بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی داشته باشد و به طور خاص به کنترل و کاهش اسکیزوفرنی و علائم آن کمک کند. کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (RCTs) شناسایی کرده‌اند که ورزش به طور قابل‌توجهی علائم منفی (مانند کناره‌گیری اجتماعی، بی‌خوابی، یا بی‌تفاوتی) را بهبود می‌بخشد. تحقیقات اخیر آزادسازی عوامل نوروتروفیک، تغییرات در حجم مغز منطقه ای یا جهانی و حتی حفظ طول و یکپارچگی تلومر را به عنوان زیربنای بیولوژیکی احتمالی این مزایا شناسایی کرده اند.
فعالیت بدنی ممکن است به دلیل موانع متعددی مانند عوارض جانبی داروها، علائم بیماری روانی، عدم حمایت و حتی انگیزه برای افراد مبتلا به بیماری شدید روانی کاملاً چالش برانگیز باشد. در حالی که بسیاری از مطالعات به سایر موانع پرداخته اند، مطالعات نسبتا کمی به انگیزه پرداخته اند. بررسی سیستماتیک اخیر و متاآنالیز بیماران مبتلا به هر گونه بیماری روانی شدید (مانند اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوافکتیو، اختلال دوقطبی، اختلال افسردگی اساسی، و غیره) نشان داد که ۹۱ درصد از شرکت‌کنندگان انگیزه ورزش برای «بهبود سلامت» داشتند.
تحقیقات علمی در مورد رابطه ورزش و کاهش اسکیزوفرنی
هنگامی که انگیزه های ورزش افرادی که به طور خاص از «روان پریشی اولیه» رنج می برند مورد بررسی قرار گرفت، بهبود سلامت روان نیز به عنوان محرک اصلی ورزش برجسته شد. جالب اینجاست که این زیرجمعیت کاهش وزن را به عنوان محرک اصلی برای ورزش معرفی نکردند. کاهش وزن ممکن است در کوتاه مدت یک هدف واقع بینانه نباشد و اینکه انگیزه های مهم دیگری برای فعالیت بدنی وجود دارد، دلگرم کننده است .
طرح های مطالعاتی موجود به طور معمول افزودن یک رژیم ورزشی با زمان محدود را به روال بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی که سبک زندگی کم تحرکی دارند، ارزیابی کرده اند. یک متاآنالیز اخیر توسط ونکمپفورت نشان داد که نیمی از بیماران مبتلا به بیماری روانی شدید بیش از ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی متوسط در هفته انجام نمی دهند.
چندین مزیت ورزش نسبت به سایر روش های درمانی وجود دارد. اول، ورزش می تواند به بهبود سلامت جسمی و روانی فرد منجر شود. دوم، ورزش تنها مداخله موجود در اسکیزوفرنی است، یک اختلال مرتبط با تغییرات آتروفیک مغز، که اثرات نوروتروفیک واضح و پایدار دارد. علاوه بر این، برای افرادی که از مصرف داروها نگران هستند یا منع مصرف داروها را دارند، در دسترس است. این کار را می توان در هر زمانی که برای فرد مناسب باشد انجام داد و می تواند برای رفع نیازها یا سلیقه های خاص فرد متفاوت باشد. ورزش کردن فقط به زمان نیاز دارد و می تواند فعالیت های ساختاریافته را در برنامه روزانه فراهم کند. در نهایت می توان از آن به عنوان یک درمان کمکی استفاده کرد که ممکن است به فرد اجازه دهد استفاده از سایر روش های درمانی مانند داروها یا برای مبارزه با عوارض جانبی مرتبط با داروهای ضد روان پریشی مانند افزایش وزن را به حداقل برساند .
مشکلات افراد مبتلا به اسکیزوفرنی
یکی از مشکلاتی که اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی با آن مواجه هستند، افزایش وزن است. این امر سه دلیل اصلی دارد: رژیم غذایی نامناسب، ورزش نکردن کافی و عوارض جانبی داروهای ضد روان پریشی. گاهی اوقات سبک زندگی کم تحرک را به دلیل اثرات آرام بخش داروهای ضد روان پریشی، مقصر می دانند. اما این مشکل در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی قبل از معرفی اولین آنتی سایکوتیک ها مشاهده شده است.
اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در هیچ نوع کاری مشغول نیستند و تمایل دارند زندگی خود را با فعالیت بدنی کمتری نسبت به جمعیت عمومی داشته باشند.
تحقیقات ارتباط نسبتاً محکمی بین داروهای ضد روان پریشی و افزایش وزن ایجاد کرده است که نشان می دهد ۴۰ تا ۸۰ درصد از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که داروهای ضد روان پریشی مصرف می کنند اضافه وزن پیدا می کنند. عوارض جانبی داروهای ضد روان پریشی نباید توسط مراقبان و کارکنان بهداشتی دست کم گرفته شود: افزایش وزن و مشکلات جنسی احتمالاً دو مورد از شایع ترین دلایلی است که توسط افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که تصمیم به قطع مصرف داروی خود دارند ذکر می کنند .
با این حال، همه داروهای ضد روان پریشی از این نظر بد نیستند و اگر افزایش وزن برای شما مشکل ساز است، ممکن است ارزش آن را داشته باشد که با پزشک خود در مورد تغییر یکی از داروهای ضد روان پریشی صحبت کنید که چنین مشکلاتی با وزن ایجاد نمی کند.
تعدادی از مطالعات تحقیقاتی در ایالات متحده انجام شده است که نشان می دهد ورزش می تواند به بهبود علائم منفی و کاهش اسکیزوفرنی مانند بی تفاوتی، بی حالی و کناره گیری اجتماعی و علائم شناختی مانند ضعف حافظه و مهارت های تفکر کمک کند. اگرچه شواهد این امر تا حدودی محدود است و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است . با این حال، بیشتر مطالعات نشان می‌دهد که در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی هنگام شروع یک برنامه ورزشی، علایق اجتماعی، رفتار و عزت نفس بهبود یافته است. اگرچه به نظر می‌رسد که فواید آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است، به‌عنوان مثال، برخی از افراد انگیزه بیشتری برای بهبود ظاهر فیزیکی خود دارند و برخی دیگر با انگیزه بهبود فرصت برای تعامل اجتماعی!
